سنگت رفیقؔ
ہرچ ریاست مات نہ بیت ، چیزے ماتو اوں بنت۔ماتو ءِ گِر ءُ دار سک گرٛان اِنت۔چک٘و دلءِ دیم ءَ ڈن ءَ بہ کنت بلے پہ ماتو ءَدانکے نہ اِنت۔بلوچ گوٛش اَنت دوستی پہ کار ءُ حذمت دُرٛاہی دیگ نہ بیتءُ نانکہ نادوست پہ کار دوست بیت! بلئے مکرانءَ لیڑیگ ءُ لڑائیگ اِنت!مکران پرچہ چو لیڑیگ ءُلڑائیگ اِنت؟چونیں چار کتابیاں گپتگ؟ وت مکرانی گوٛش اَنت کہ مکران قبائیلی چاگردے نہ اِنت! چوں نہ اِنت ؟ کس نزانت! پریشی ءِ گواہیءَ مکرانیاں آفرین اِنت۔سدآفرین! اے ظالم ہمک شش ماہ ہفتاد لکھ ءِ کتاب زُوراَنت بلئے زانگ نہ بیت کہ چون اِش کن اَنت ؟پر چہ کہ اگاں اِشاں اے کتا ب بہ ونتین اَنت گڑا اشانی جنداں لیڈرے بوت، دُرٛاہ درآمد نہ بوت اَنت ۔مکران ءَ یک مکرانی لیڈرے وَ بوت!بلے اگاں مکرانیاں اللہ ءَ بحت ءُ نصیبے بہ داتیں گڑا گنجیں ماتی مِہراں سر اِش پہ ماتوئی دردءُ مرگاں نہ کپت اَنت۔ عزابیں ،شش ماہ ءَ ہفتاد لکھ وانوکیں، مکرانی پہ وتی پِسی مہرانی دلاپیءَ ماتوئی رِپک ءُ پندلانی ہَنچو آماچ اَنت کہ سر اِش پر نہ بیت کہ ماتو پہ کار ءُ حذمت ماتی ڈک٘اں نہ گپت!ہمے پسی مہرانی شوہاز ءِ دلاپی اِنت کہ حاکءِ گارینءَ،پُراں شوہازان اِنت۔برے گوں چل لکھ ءِ کتاباں سلحہ بند اِنت ءُزر ءَ گردیت کہ ٹالراں نئیلاں ،برے ہفتاد لکھ ءِکتابانی پُشتءَ گوں زمیادانی ٹوکناں ڈی ۔سی آفس ءِ دیم ءَ میلانک اِنتءُ برے گوں دو سیاہ شیشگیں ویگو ءُ شش کرسٹالی بچک ءَوتی جندءِ غیرت ءِ پدا اِنت بلے ماتو ءِ شاباش دنت کہ جی پہ تئی ہفتاد لکھ ءِ کتاباں !جی پہ تئی چل لکھ ءِ کتاباں!
علم مردم ءِ چماں پچ کنت(پمیشکہ بے علمیں گُلُلڑ کور اَنت) پدا ہفتاد لکھ ءِ علم مسکرائے نہ اِنت !اے چم یک برے کہ پچ بہ بنت پدا بندی نہ زان اَنت ۔مردم ہنچو شیوار ءُ چڑکگ بیت کہ ہچ مان نیاریت۔وتی کھمبہاں وت مک کنت۔بِل٘اں وت گیپت۔وتی ٹرانساں وت جنت ءُپدا ہنچو وانندگ اِنت کہ ’’واپڑا‘‘ ءِ کارداراں گوٛشیت ’’شما بزان اِت شمئے پگار ءُ ما زانیں مئے کار!‘‘اُشتر ء وش مہار بوتگ بلے ننکہ چوش!
اللہءِ اے شنک جتگیں ملک ءِ ہچ کُنڈ ءُ دَرا ’’واپڑا‘‘ءِ کاردار چو آزات ءُ آجو نہ اَنت چو کہ مکران ءَ!
ءُ گروک(بجلی) ہم ہما کہ چہ دگر ملکے(ایران)ءَ کیت۔دگر ءِ۔۔۔ءِ سرا چوشیں عاشقی!
دگہ جاہاں بل بینک ءُ ڈاکخانہاں جم بنت بلئے مکران ءِ وانندہیں مردم بِل٘انی حاترا وت لوگ لوگ ءَ رو اَنت،وتی جندءِ ہمساہگ ءُ عزیزاں لٹ ءُ کٹ کن اَنت ءُبِل٘اں جم کن اَنت ءُ دفتر ءَ سر اِش کن اَنت ءُ آفیسر ءِ پاداں گر اَنت ءُ گوٛش اَنت ،’’شمئے دستے درد مہ کنات!‘‘۔
البت لہتیں بے علم ءُ ہفتاد لکھ ءِ کتاب ءِ رگزءَ رک٘یتگیں مردم ہست کہ ہمے ہفتاد لکھیاں گوٛش اَنت کہ ’’وہدے کَل٘اں شما جَن اِت ،کھمبہاں شما مِک کن اِت،تاراں شُما سرا دئیت،ٹرانساں شما پِر کن اِت،بِل٘اں جم شما کن اِت۔ گڑا واپڈاءِ کاردار ءُ کارندہانی سوک ءِ نام؟ ۔۔۔اے ہنچو پگار ءُ مراعات پرچہ گر اَنت؟‘‘۔
بے علم ءُناوانندگاں کئے مان کاریت؟ہما دمانءَ اے بیچارگاں مان زور اَنت کہ ’’ہفتاد لکھ ءِ کتاب شما بہا زرتگ یاما۔۔۔؟‘‘
ہما زمانگ ءَ کہ مکران وانندگ ءُ زانندگ نہ اَت ءُ شش شش ماہءَ ہفتاد ہفتاد لکھ ءِکتاب کہ بہا نہ بوت۔مکران ءَکسٹم ،کوسٹ گارڈ،ایکسائز،اینٹی نارکوٹیکس ،ایف۔۔۔پولیس ءُ لیویز درٛاہ پہ سبزیں دو ہزارے ءَ روچ جاہ ءُ شپ جاہ اَت اَنت۔جولائی ءِ گرمیں جلاں دو ہزار تتک اَنت ءُ اے حانوادہ تتک اَنت ۔تُست اَنت ءُ بود اِت کت ، نوں چہ دو ،’’دوہزار‘‘ءَ یک یک ہزارے دست کپت اش۔ مرچاں جاور بدل اَنت۔نوں مکران وانندگ ءُ زانندگ انت ۔شش شش ماہ ءَہفتاد ہفتاد لکھءِ کتاب ءَ زُوریت پمیشکہ نوں کسٹم تکلیف اِنت ءُ ننکہ ایکسائز! ننکہ پولیس جنجال اِنت ءُننکہ لیویز!
بلے توبہ چہ آ نازانتی ءُ ناوانندگی ءِزمانگ ءَ! تگے دو ہزاران اَت ءُ تگے ہمے فورسان۔ہمے تگ ءُ تاچءَ بازیں مردمے جَنَگ ءُ کُشَگ بوت بلئے اِراں شہید کس نہ بوت !پرچہ کہ شہید پارٹی ءِ مردم بنت۔اے دُرٛائیں بیچارگ شُدءِ مردم اَت اَنتءُ شُدءَ مکرانءَ پارٹی ءِ جند نیست۔مکران ءِ پارٹیانی ڈرگز ڈیلرزءُ ڈیتھ اسکواڈ ءِمردم اوں شہید اَنت۔۔۔ءُ گاڑی ءَ اوور اسپیڈءَ مُرتگیں ہم ۔۔۔ءُ نوں عاشقی ءِ شہید ہم کم نہ اَنت بلئے شُدءِ شہید نگوٛاہیت۔اے دو ہزارءُ فورسانی تچ ءُ تاگ ہنچوش اَت کہ بازیں دمگاں مردماں روچ ءَ آرام است اَت ءُ ننکہ شپ ءَواب! شپءِ چنت بج اَت کہ اچانک ءَ ’’دو ہزارے‘‘ گوں بندیں لیٹاں (گیشتر یکے اَت )تحتءِ پادوماں اتک ءُ اوشتاتءُ ڈرائیورپریات ءَ لگ اِت کہ ’’ بہ وپس اِت ،کسٹم اِنت!‘‘
اے کسٹمے نہ اَت بلکیں بالاچءِ کمان ءِ تیر اَت کہ شپاں نیم بال اَت۔ اے زمانگ ءَ مردم کہ مکران ءِ پارلیمانی لیڈرانی کر٘ا شت اَنت کہ اے بے سُد٘اں مئے لوگانی پُترگءَ مئیل اِت گڑا مئے لیڈراں ٹہک دات ءُ اےمردم کلاگ گپت اَنت کہ’’ جٹ٘یں بلوچاں سیل کن اِت! کدی ریاست ءِقانون دارگ بوت کنت؟‘‘۔پدا باوستے دات ۔’’او نا سرپدیں بلوچاں ایشی ءَکہ شما کنگ ءَ اِت ، اے کاروبارے نہ اِنت، بلکیں سمگلنگ ءُ دز٘ی ئے ! نوں ریاست دز٘ی ءَ چوں کِلّیت؟ءُ دز٘ی ءِ پلہ مرزی دنیا ءِ کجام لیڈر ءُ رہشون ءَ کتگ کہ باری بلوچ ءِ بئیت؟‘‘ گیشتریں جٹیں بلوچ کہ وتی دو ہزارانی پد جنگ ءَ ہمے لیڈرانی کر٘ا شت اَنت ،مدام پہ حجالتی آتک اَنت بلے اے گپ ءَسر اِش بہہ پر نہ بوت کہ ’’پہ نرک منی بہا زُرتگیں دو ہزارءِ برگ ءَاگاں دُز سرکار نہ اِنت گڑا من اوں چوں؟ ‘‘آ ہنچیں پاک ءُ پلگارءُراست گوٛشیں لیڈر اَت اَنت کہ آ پاک ءُ پلگاری ءِمحکمی ءَ داشتگیں ساد ءَ ہچ وڑا یلہ دیگ ءَتیار نہ اَت اَنت اگاں کہ سادءِ جند وت سک نزور ءُ سورگ اَت بلئے کس ءَ اے لیڈراں نہ گوٛشت کہ’’ اگاں مئے کارءُبار ریاست ءِ چماں دزّی ئے ؟ گڑا شمے لیڈرانی چماں مئے بلوچستان ءِ سوئی گیس، ریکوڈک، سیندک ءُ ایندگہ مادنانی کش٘گ ءُ برگ چی ئے؟‘‘
مہلوک ءَوتی جٹ٘ی ءِ شگان ءِ ترسءَ چہ لیڈراں بہہ اے جُست نہ کت ۔پرچکہ مہلوک سرپد اَت کہ آہانی لیڈر پہ آہانی’’ سیہ رُوئیں سراں‘‘ راست ءُ پلگاریءِ محکمیں ساد ءَ یلہ نہ کن اَنت ۔اے ہمے لیڈرانی راستی ءِ درٛشتگیں آرت اَنت کہ مرچی مکرانءَ ہمک شش ماہ ءَہفتاد لکھ ءِ کتاب بہا بیتءُ کتاباں مہلوک ہنچو وانندگ کتگ کہ نوں ناں ایف۔۔۔ ءَتکلیفے بیت ءُ ننکہ کسٹمءَ، ناں پولیسءَ گرمے جنت ءُ ناں لیویزءِدیمءَ لوارے کشّیتءُ ننکہ ’’واپڑا‘‘ والا دلگرٛان اَنت ۔
اے وَ ’’شاہیں قادر‘‘ ءِ شان اِنت کہ لکھانی حساب ءَ زُرتگیں اے کتاباں پائیلٹ ءُ جہاز بال دیئگی کتاب مان نہ بوتگ ،دگہ دیری مئے اے وانندگ پی۔آئی ۔اے ءِ بالی پٹ ءَ سر بوتگ اَت اَنت ءُ پائلیٹ ءَ را بانُزلاں گپتگ اَت ءُ چہ جہاز ءَ ڈن مانبرُتگ اَت کہ ’’تئی ضرورت نہ اِنت، جہازءَ ما وت تاچیں!‘‘ ملک ءَ کئے اَت کہ اے وانندگانی دیم ءَ مانتّر اِت اِنت!
اے ہم ہمے ہفتاد لکھ کتاب ءِ زور اِنت کہ 46 سالءَ پد نوں سمگلنگ ءُ دزی چو واہگہ ءُ چمن بارڈر ءِ وڑا کاروبارے بوتگ۔ہمے ہفتاد لکھ کتابءِبرکت اِنت کہ مکران ءِ سیئیں ضلع ٹوکن ءِ بادشاہ اَنت۔ پاکستانءِ دگہ ہچ ضلع ءَچوشیں نصیب گون نیست ۔مکرانی چڑ کگ اَنت کہ مکران ءَچنچو دیمروئی کتگ! ناں واہگہ ءُ چمن بارڈر ءَ ٹوکنئے ہستءُ ننکہ طورخم ءُ کھوکھرا پار ءِ۔ اے بس مکران ءِ شان اِنتءُ نشان اِنت ہم !بدواہشاں بِل٘ے زہر کیت بَلئے اللہ ءَ وت پہ وانندگ ءُ نا وانندگاں فرق ءُ تفاوتے ودی کتگ۔پمیشگہ ہفتاد لکھی وانندگ ناں ایف ۔۔۔ءَتکلیف دیئنت ءُ ننکہ پولیسءَ ، ننکہ گوں کسٹمءَ ارزے کار اَنت،ننکہ ایکسائزءَ ءُ ننکہ گوں نارکو ٹیکسءَگلہ ئے ءُ ناں گوں واپڈا ءُ واٹر سپلائیءَ۔ گوں پاکستانی’’ شرافت‘‘ءَہمک ضلعءَ ڈی۔سیءِآفسءِ دیمءَلین ءَ پہ ادبءُ تمیز اوشت اَنت۔ وانندگیں سیاسی لیڈر ءُسمجھ داریں چاگردی رہشون ملک ءِ آئین ءِرہبندانی ردءَاشانی رہشونی ءَ کن اَنت کہ ٹوکن چوں گرگی اِنت؟ چوں زورگی اِنت؟ کجام کس٘گ ءَ کنگی اِنت؟دفتر ءَ چوں درآہگی اِنت؟بارڈرءَ چوں رؤگی اِنت؟ بارڈرءَ چوں پدا آہگی اِنت؟اللہ کلیں مومن ءُ مسلماناں ہنچو عزتءُ شرپدار بہ کنت!
نوں اشکنگ ءَڈی۔سی ئے ءِ آفسءَیک شپے۔۔۔کروڑ کلدار جم بیت۔پمیشگہ ہمک سہب یک سرکاری گاڑی ئے برے کراچی ءُ برےکوئٹہ ءَ راہی اِنت۔
بندرا ڈی۔ سی ءُ اے۔ سی آں نزانتگ اَت کہ مکران چوش لیڑیگ ءُ لڑائیگ اِنت بلئے وہدے ڈی۔سی آں دیست کہ وانندگیں بلوچ پہ دو سیاہ شیشگیں ویگو ءُ دو کروڑ کلدارءَ وت فورس کن اَنت ،وت کاروائی کن اَنت،وت گرفتاری کن اَنت ،وت سزا دیئنت،سزائے موت اوں ! گڑا دگہ چے کت نہ کن اَنت ؟پدا اِشاں بلوچاں گوٛشت ’’شما سکیں بود ناکیں مردم اِت ،ہرچی کت کنئے،بس پیسرا شمارا موہ ءُ موقع نہ رستگ‘‘۔ ہما مکرانی بلوچ اَنت کہ دارگ نہ بنت ! ءُ چوناپہ وانندگ ءُ سمجھداریں مردم ءَ ہِنچو باز نہ اِنت؟ہر کس ءَ پہ کارے وتی لانک بست۔ میداں لانک بست کہ ما وتی زِر ءِ رک ءُ پہازیءَ وت کنیں ۔تمپیاں لانک بست، ما وتی واپڈا ءِ کاراں وت کنیں ۔بلیدیاں لانک بست کہ ما چہ درائیں ضلع ءَ نشہ ءُ منشیاتءَ وت پاک کنیں ۔(نوں پرمااِت ماتی چکے کہ کیچءَ بہ نندیتءُ منشیات بہا کنگ ءِ جرآت ءَ بہ کنت)پنجگوری جاڑی اَنت کہ ماوتی پولیس ءُ لیویز ءِ کاراں وت کنیں ۔ گوادری وَ بندرا چہ ایندگراں سوائی اَنت۔ (آہاں گوادر ءَ پٹھان ءِ نام ءُ نشان ہلاس کت ۔نوں تربتی ،چینی ءُ پنجابیانی ٹھیکہ وَ آہاں نہ زرتگ !) دگہ بازیں مِک اَنت کہ کسٹم ءُ ایکسائز کسی پُشت ءَ مہ کپ اَنت ،ما وت ڈی۔سی ءِ دفترءِ دپ ءَ لین ءَ اوشتگءَ تیاریں۔اے ہمے ہفتاد لکھ کتابانی برکت اِنت کہ سمگلنگ ءُ دزی کاروبارے بوت۔منشیات بند بوت۔پٹھان ءُ درملکی دراتک ءُ شت اَنت!کیچ ءُ تمپ ءُمند ءَ واپڑا ءِ شرّی ءَ اے ۔سی ءُکولر بند نہ بَنت دزی،ڈنگی ،آوارجنی،کشت ءُ کوش ہلاس بوت اَنت! جی پہ ہفتاد لکھ ءِ کتاباں!
نوں کاروباری ہم وش اَنت! ڈی۔سی ہم وش اِنت! پولیس ءُ لیویز ہم!کسٹم ءُ ایکسائز ہم ءُاینٹی نارکوٹیکس ہم! لیڈر ہم!کاری ہم !بے کار ہم!سیول سوسائٹی ہم!بے سیول سوسائٹی ہم!
بلے ہنچو نیکی ءَ شیطان ءَ کجا واب کیت؟آہمک شپ واب ءَ کیت ءُ پرسیت کہ زاناں امریکہ ءُ سعودی گوں ایران ءَ وشّان اَنت؟ یا ہندوستان ءُ افغانستان گوں پاکستان ءَ ۔۔۔؟
منی کر٘ا شیطانیں شیطانءِ اے گپ ءِ ہچ جواب نیست اِنت بلئے ہمے کہ من اے شیطانی واب ءَ گنداں۔من بُست کنگ ءَ گوں افریقہ ءِہمے بتل ءِ ترانگ ءَ کپاں !
’’میش وتی سرجمیں زندءَ گُرک ءِ تُرسءَ دلاپ اِنت بلے گُڑسرا آئیءَ را حلار کنت ءُ وارت شوانگ!‘‘
